Sirküler Sayı: 2021/056

24.02.2021 tarih ve 31405 sayılı Resmî Gazete’de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan yönetmelik ile “Döviz Pozisyonunu Etkileyen İşlemlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Tarafından İzlenmesine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te bazı değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan düzenlemeler incelendiğinde temel olarak TCMB’na gönderilecek veri formlarının bağımsız denetim kapsamından çıkarıldığı görülmektedir.

Üçer aylık bildirim dönemleri “aylık” dönemler olarak yeniden belirlenmiştir. Veri formu, belirlenen finansal raporlama çerçevesine uygun olarak aylık hesap dönemleri için hazırlanacak ve müteakip ayın son gününe kadar bildirilecektir.  

Sistemde yapılacak değişiklikler, duyurular ve bildirimlere ilişkin talimatlar, TCMB tarafından sistemin genel ağ adresi üzerinden duyurulacak olup, yükümlülere ayrıca bildirim yapılmayacaktır. Bununla birlikte TCMB gerek gördüğü hallerde bunlara ilişkin olarak e-posta ile de bildirim yapabilecektir.

 

1. Yönetmeliğin “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4. Maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır:

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

c) Bağımsız Denetim Standardı (BDS): 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yürürlüğe konan, uluslararası standartlarla uyumlu bağımsız denetim standardını,

ç) Denetçi: KGK tarafından bağımsız denetim yapmak üzere yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşunu veya denetim üstlenen bağımsız denetçiyi,

 

d) Destek kuruluşu: Bankaca belirlenen, Sistemin alt yapı ortamını kuran, yazılım, bakım, operasyon ve destek hizmeti temin eden danışman şirketi,

 

f) Finansal raporlama çerçevesi: Bildirimle yükümlü olan firmanın, 19/12/2012 tarihli ve 2012/4213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Karar uyarınca bağımsız denetime tabi olması durumunda KGK düzenlemelerine göre uyguladığı Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını veya Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardını, bunlar dışındaki firmalar için ise Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardını,

 

j) Sistem kullanıcısı: Banka ve Sisteme giriş yapan, verileri doğrulayan firma, firma yetkilisi, denetçiyi,

 

m) Verilerin bağımsız denetimi: Firma tarafından Sisteme girilen verilerin denetçi tarafından KGK düzenlemeleri ile bu Yönetmeliğe göre denetimini,

c) Yürürlükten kaldırılmıştır

 

ç) Yürürlükten kaldırılmıştır

 

d) Destek kuruluşu: Bankaca belirlenen, Sistemin alt yapı ortamını kuran, yazılım, bakım, operasyon veya destek hizmeti temin eden danışman şirketi,

 

 

f) Finansal raporlama çerçevesi: Bankaca bildirimler için belirlenecek olan; Vergi Usul Kanunu’nu, Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğini, KGK düzenlemelerine göre uygulanan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını, Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardını,

 

j) Sistem kullanıcısı: Banka ve Sisteme giriş yapan, verileri doğrulayan firma, firma yetkilisini,

 

m) Yürürlükten kaldırılmıştır

 

 

 

2. Yönetmeliğin “Yükümlülük” başlıklı 5. Maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

MADDE 5 – (1) Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı ilgili hesap döneminin son iş günü itibarıyla 15 milyon ABD doları ve üstünde olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Bankaya müteakip hesap döneminden itibaren bildirmekle yükümlüdür. Kredi tutarlarının ABD doları karşılığı ilgili dönemin son iş gününe ilişkin Resmî Gazete'de yayımlanan döviz alış kuru kullanılarak belirlenir. 

 

(4) Birinci fıkra uyarınca bildirim yükümlülüğü olan firma, yükümlülüğün başladığı tarihten itibaren 60 gün içinde denetçi ile denetim sözleşmesi yapar.

 

(6) Büyükşehir belediyeleri, belediyeler, bunların bağlı işletme ve idareleri ile yükseköğretim kurumlarına bu Yönetmeliğin bağımsız denetime ilişkin hükümleri uygulanmaz.

MADDE 5 – (1) Yurt içinden ve yurt dışından sağlanan yabancı para nakdi krediler ile dövize endeksli kredilerinin toplamı ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla 15 milyon ABD doları ve üstünde olan firmalar, veri formu ile talep edilen bilgileri, açıklama formuna uygun olarak Bankaya müteakip aydan itibaren bildirmekle yükümlüdür. Kredi tutarlarının ABD doları karşılığı ilgili dönemin son iş gününe ilişkin Resmî Gazete'de yayımlanan döviz alış kuru kullanılarak belirlenir. 

 

(4) Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

(6) Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

3. Aynı Yönetmeliğin “Bildirim usulü” başlıklı 6. Maddesinde aşağıdaki düzenleme yapılmıştır.

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

(3) Bildirimler, finansal raporlama çerçevesine uygun olarak ilgili yılın 31 Mart, 30 Haziran ve 30 Eylül tarihlerinde sona eren ara hesap dönemleri için takip eden ikinci ayın sonuna kadar ve 31 Aralık tarihinde sona eren yıllık hesap dönemi için takip eden üçüncü ayın sonuna kadar tamamlanır.

 

(4) Özel hesap dönemi uygulayan firmaların bildirimleri, finansal raporlama çerçevesine uygun olarak ilgili yılın üçer aylık dönemlerinde sona eren ara hesap dönemleri için takip eden ikinci ayın sonuna kadar, yıllık hesap dönemi için takip eden üçüncü ayın sonuna kadar tamamlanır.

(3) Veri formu, belirlenen finansal raporlama çerçevesine uygun olarak aylık hesap dönemleri için hazırlanır. Bildirimler en geç müteakip ayın son gününe kadar tamamlanır.

 

 

 

(4) Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

4. Yönetmeliğin “Bağımsız denetim” başlıklı 7. Maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.  [1]

5. Yönetmeliğin “Banka tarafından yapılan doğruluk denetimi” başlıklı 8. Maddesinde aşağıdaki düzenleme yapılmıştır. 

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

MADDE 8 – (1) Banka, firma tarafından bildirilen verilerin çapraz kontrollerini gerçekleştirir.

MADDE 8 – (1) Banka, firma tarafından bildirilen verilerin kontrollerini gerçekleştirir.

 

6. Yönetmeliğin “Sistemin kuruluşu ve işleyişi” başlıklı 9. Maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

(3) Sistemin kullanıcıları Banka, firmalar ve denetçilerdir.

 

(4) Firma, Sisteme girmiş olduğu verileri denetleyecek denetçiyi Sistem üzerinden kullanıcı olarak belirler ve denetçi ile imzaladığı sözleşmenin bir örneğini Sisteme yükler.

 

(5) Firmalar, Banka tarafından belirlenen veri formunun Sisteme girişini belirlenen dönemlerde Sistemin genel ağ adresi olan www.tcmbveri.gov.tr üzerinden gerçekleştirir. Firmanın girişini yaptığı verilerin denetimi tamamlandıktan sonra denetçi tarafından aynı adres üzerinden verilerin onay işlemi gerçekleştirilir.

 

(7) Banka, Sisteme ilişkin bildirim ve denetim ile ilgili süreleri, destek hizmet kuruluşunu, kullanıcıları, bildirim usulünü, veri formunu, denetlenmesi gereken veri formu kalemlerini veya Sistem ile ilgili açıklama formunu gerektiğinde değiştirmeye ve özel hesap dönemi uygulayan firmalar, acz halindeki firmalar ile yönetim ve denetimi Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilen firmalar için durumlarının gerektirdiği uygulamaları tesis etmeye yetkilidir.

(3) Sistemin kullanıcıları Banka ve firmalardır.

 

 

(4)  Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

 

 

 

(5) Firmalar, veri formunun Sisteme girişini Banka tarafından talimatla aksi belirtilmediği sürece Sistemin genel ağ adresi olan www.tcmbveri.gov.tr üzerinden gerçekleştirir.

 

 

 

 

(7) Banka, Sisteme ilişkin bildirim sürelerini, raporlama sıklığını, destek hizmet kuruluşunu, kullanıcıları, bildirim usulünü, veri formunu veya Sistem ile ilgili açıklama formunu gerektiğinde değiştirmeye ve özel hesap dönemi uygulayan firmalar, acz halindeki firmalar için durumlarının gerektirdiği uygulamaları tesis etmeye yetkilidir.

 

 

7. Yönetmeliğin “Kullanıcılara yapılacak bildirimler” başlıklı 10. Maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

(1) Banka, firma tarafından belirlenen denetçiye Sisteme girişle ilgili bildirimde bulunur. Söz konusu denetçi, Sistem kullanıcısı olduğunda Sistemde kayıtlı cep telefonuna gönderilen kısa mesaj ve/veya e-posta yolu ile bilgilendirilir.

 

(3) Sistemde yapılacak değişiklikler, Banka tarafından Sistemin genel ağ adresi üzerinden bildirilir.

 

 

 

(1) Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

 

 

 

 

 

(3) Sistemde yapılacak değişiklikler, duyurular ve bildirimlere ilişkin talimatlar, Banka tarafından Sistemin genel ağ adresi üzerinden duyurulur. Banka, gerek gördüğü hallerde bunlara ilişkin olarak e posta ile de bildirim yapabilir.

  

8. Yönetmeliğin “Ceza hükümleri” başlıklı 12. Maddesinde aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.

Değişiklik öncesi madde metni:                     Değişiklik sonrası madde metni:

 

MADDE 12 – (1) Veri bildiriminin yapılmaması, doğru veya eksiksiz gerçekleştirilmemesi veya olumsuz görüş verilen durumların düzeltilmemesi hallerinde 1211 sayılı Kanunun 68 inci maddesi gereğince işlem başlatılabilir.

(2) Banka, doğru veya tam olmayan verileri onaylayan veya bu Yönetmelikte belirlenen denetim sürelerine uymayan denetçi hakkında KGK'na bildirimde bulunur.

MADDE 12 – (1) Veri bildiriminin yapılmaması, doğru veya eksiksiz gerçekleştirilmemesi hallerinde 1211 sayılı Kanunun 68 inci maddesi gereğince işlem başlatılabilir.

 

 

(2) Yürürlükten kaldırılmıştır.

 

Söz konusu değişiklikler 24.02.2021 tarihi itibarı ile yürürlüğe girmiştir.

[1] Yürürlükten kaldırılan madde aşağıdaki gibidir:

MADDE 7 – (1) Yıllık hesap dönemine ilişkin bildirilen verilerin denetimi, bu verilerin ara dönemlerde bildirilen veriler ile tutarlılığının denetimi de dahil, denetçi tarafından KGK düzenlemelerine uygun olarak izleyen yılın beşinci ayının sonuna kadar tamamlanır.

(2) Bu denetimlerde, 'Özel Hususlar – Tek Bir Finansal Tablonun Bağımsız Denetimi ile Finansal Tablolardaki Belirli Unsurların, Hesapların veya Kalemlerin Bağımsız Denetimi' başlıklı BDS 805 ile birlikte denetimle ilgili tüm BDS'lere uyulur.

(3) Denetçi, bildirilen verilerde, bariz biçimde önemsiz sayılanlar dışında yanlışlık tespit etmesi durumunda firmadan gerekli düzeltmeleri yapmasını Sistem üzerinden talep eder. Denetçi tarafından bildirilen yanlışlıklar firma tarafından beş iş günü içerisinde düzeltilerek Sisteme yüklenir.

(4) Denetçi, olumlu görüş içeren denetim raporunun imzalanmış kopyasını birinci fıkrada belirtilen tarihe kadar Sisteme yükler ve onay işlemini gerçekleştirir.

(5) Denetçi tarafından düzeltilmesi talep edilen yanlışlıkların firma yönetimi tarafından düzeltilmemesi halinde bildirilen veriler için onay işlemi yapılamaz ve olumsuz görüş verilir. Olumsuz görüşü içeren denetim raporunun imzalanmış kopyası birinci fıkrada belirtilen tarihe kadar Sisteme yüklenir.

(6) Bildirilmesi zorunlu olan verilerin denetiminin mümkün olmaması halinde denetçi denetimden çekilir ve bu durumun nedenlerini yazılı olarak Sisteme yükler.

(7) Denetçi, denetim sözleşmesini, Sisteme yüklediği raporları ve altıncı fıkra uyarınca yazdığı yazıyı KGK düzenlemelerinde belirlenen süreler içerisinde KGK'na bildirir.

Document

Sirküler Sayı: 2021/056